1. Acil Yardım Çağırın (112)
Kalp krizi şüphesi varsa, ilk yapmanız gereken hemen 112’yi aramak olmalı. Zaman kaybetmeden profesyonel sağlık ekibinden yardım alın.
2. Sakin Olun ve Kişiyi Sakinleştirin
Panik yapmak, kalp krizini geçiren kişinin durumunu daha da kötüleştirebilir. Kişiyi sakinleştirip rahatlamasına yardımcı olun. Derin nefes almasına yönlendirebilirsiniz.
3. Aspirin Verin (Varsa)
Eğer kişi bilincini kaybetmemişse ve aspirine karşı alerjisi yoksa, bir aspirin vermek kalp krizinin etkilerini hafifletebilir. Aspirin, kanın pıhtılaşmasını engelleyerek kalbe kan akışını iyileştirebilir. Ancak kişi yutma güçlüğü çekiyorsa veya bilinç kaybı varsa aspirin verilmemelidir.
4. Kişiyi Rahat Ettirin ve Yatırın
Kalp krizi geçiren kişi rahat bir pozisyona yatmalıdır. Genellikle yarı oturur pozisyon rahatlatıcı olabilir. Ancak kişi kendini yatacak şekilde rahat hissediyorsa, sırt üstü de yatabilir. Önemli olan, fazla hareket etmemesi ve sakin kalmasıdır.
5. Yapay Solunum ve Kalp Masajı (CPR) Yapın (Gerekirse)
Eğer kişi bilinçsizse ve nefes almıyorsa, temel yaşam desteği (CPR) uygulamak gerekebilir. CPR şu şekilde yapılır:
- Kişiyi sert bir zemin üzerine yatırın.
- Ellerinizi, göğüs kemiği üzerine (sternum) yerleştirin. Ellerinizin avuç içleri, diğerinin üzerine gelecek şekilde üst üste yerleştirilmelidir.
- Göğüs kemiğine doğru, her bir kompresyonda en az 5 cm derinliğe inerek 100-120 kompresyon yapın. Her kompresyondan sonra göğsün geri kalkmasına izin verin.
- Eğer eğitim aldıysanız, yapay solunum da yapabilirsiniz.
6. Defibrilatör (AED) Kullanımını Değerlendirin (Varsa)
Eğer Otomatik Eksternal Defibrilatör (AED) bulabiliyorsanız, kullanın. Cihaz talimatlarına göre kalp ritmini kontrol ederek, gerekli olduğunda elektriksel şok uygulayarak kalbin ritmini normale döndürmeye çalışacaktır. AED kullanımı bilginiz yoksa, cihazın sesli talimatlarını takip edin.
7. Kişiyi Hareketsiz Tutun
Eğer kişi hala bilinçliyse, fazla hareket etmemesine dikkat edin. Sadece gerektiği kadar hareket etmesine izin verin. Bu kalp üzerindeki stresi azaltabilir.
8. Sağlık Ekiplerinin Talimatlarına Uyma
Acil servis ekibi geldiğinde, onlara durumu açıkça belirtin. Önceden aldığınız tüm önlemler ve kişinin durumu hakkında bilgi verin.
Kalp Krizi Belirtileri
Kalp krizi sırasında genellikle aşağıdaki belirtiler görülür:
- Göğüs bölgesinde şiddetli, sıkıştırıcı ağrı.
- Nefes darlığı.
- Soğuk terleme.
- Mide bulantısı veya kusma.
- Çene, sırt, omuz, kol veya alt karın bölgesinde ağrı yayılabilir.
- Baş dönmesi veya bayılma hissi.
Önemli Notlar:
- Kalp krizi geçiren kişinin her durumda derhal acil yardım alması gerekir. Zamanında yapılan müdahale, hayatta kalma şansını artırır.
- Eğer kişi bayılmamışsa ve aspirin alabiliyorsa, aspirin verilmesi kalp krizinin olumsuz etkilerini azaltabilir.
- CPR (kalp masajı) yapmak, kalp krizi geçiren bir kişinin hayatta kalma şansını önemli ölçüde artırabilir.
Sonuç olarak, kalp krizi anında en önemli şey zamanında müdahale etmek ve profesyonel sağlık yardımı almaktır.
